Ukrayna’daki savaş konusunda yeni ABD yönetimi ile Avrupa arasındaki görüş ayrılığı sürerken, Başkan Donald Trump’ın tutumu sonrası NATO’da soru işaretleri artıyor.
Nitekim Trump, Washington’ın NATO müttefiklerini savunup savunmayacağı yönündeki şüpheleri körükleyerek, müttefik ülkelerin kendi savunmaları için yeterince harcama yapmamaları halinde ABD’nin onları korumayacağını yineledi. Trump, ABD olarak NATO’ya çok fazla ödeme yaptıklarını, ancak diğer ülkelerin harcamalarının olması gerekenin altında kaldığını savundu. Trump ‘parasını ödemeyen hiçbir NATO ülkesini korumayacaklarını’ ifade etti.
‘Bizi savunurlar mı?’
Trump, gerektiğinde diğer NATO üyelerinin ABD’yi savunmaya geleceğinden şüphe duyduğunu söylerken, “ABD’nin bir sorunu çıkar ve biz onlara başvurursak, sizce bizi savunmaya gelirler mi? Hiç sanmıyorum” dedi. Başkanlığı döneminde, ortak savunmaya yeterince yatırım yapmayan NATO ülkelerini savunmayacaklarının altını çizen Trump, diğer ülkelerin ABD’den faydalandığını iddia etti. NBC’nin haberine göre Washington, savunma harcaması hedeflerini karşılayan NATO ortaklarıyla tatbikatlara öncelik vermeyi ve ayrıca Avrupa’daki güçlerini aynı kriterlere göre yeniden konumlandırmayı seçebilir.
5. madde ne oldu?
Buna karşılık Avrupa’da bu dönemde öne çıkan lider olan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesinin NATO’nun sadık ve kararlı bir müttefiki olmaya devam ettiğini belirtti. Fransa’nın ABD’ye her zaman ‘saygı ve dostluk’ gösterdiğini belirten Macron, “Bunun karşılığında aynı şeyi beklemeye hakkımız olduğunu düşünüyorum” dedi. Macron, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşebileceğini, ancak bunun ‘Zelenskiy ve diğer Avrupalı ortaklar ile birlikte uygun zamanın geldiğini düşündüklerinde’ olacağını kaydetti. NATO’nun 5. maddesi gereği, bir üye ülke saldırıya uğradığında diğer üyeler ona yardım etmek zorunda, ancak Trump’ın açıklamaları bunun sorgulanmasına neden oluyor.